Το «Κρυφό Σχολειό», μύθος ή πραγματικότητα;


Αναγνώσεις: |


Η αντιγραφή και αποθήκευση έχει καταχωρηθεί επιτυχώς!

Σας ενημερώνουμε ότι ο παρόν ιστότοπος χρησιμοποιεί λογισμικό διασφάλισης πνευματικών δικαιωμάτων.

Έχετε αντιγράψει το άρθρο στα αγαπημένα στις:

Σας ενημερώνουμε ότι ο παρόν ιστότοπος χρησιμοποιεί λογισμικό διασφάλισης πνευματικών δικαιωμάτων.
[...] «Υπάρχει πληθώρα πρωτότυπων ιστορικών πηγών, σύμφωνα με τις οποίες η παιδεία των υποδούλων πράγματι διώκονταν και αυτό συνέβαινε σχεδόν σε όλη τη διάρκεια των αιώνων της Τουρκοκρατίας. Συνεπώς, ανάγκη πράγματι υπήρξε, και μάλιστα ανάγκη μεγάλη και επιτακτική σε όλη τη γεωγραφική έκταση της οθωμανικής Αυτοκρατορίας και όχι μεμονωμένα ή αποσπασματικά. Επίσης, υπάρχουν δεκάδες γραπτές μαρτυρίες αμερόληπτων ιστορικών και ξένων περιηγητών της εποχής που συνηγορούν σε αυτό. Υπάρχουν μαρτυρίες για κρυφά σχολειά, ακόμα και για κρυφές εκκλησιές. Η αγριότητα των Τούρκων ήταν πασιφανής για τους ανθρώπους της εποχής.» Γιώργος Κεκαυμένος


Πριν δώσω μία σύνοψη των πηγών της παρούσης μελέτης, θα δώσω ένα τεκμήριο της έλλειψης αυτοπεποίθησης της λεγόμενης αναθεωρητικής σχολής. Σε μία εκπομπή του τηλεοπτικού σταθμού ΣΚΑΙ, ο Αλέξης Παπαχελάς ρώτησε τον Θάνο Βερέμη για το κρυφό σχολειό. Στο πάνελ βρισκόταν και ο Χρήστος Γιανναράς, ενώ σε τηλεοπτικό «λινκ» βρισκόταν και ο Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Άνθιμος. Απαντώντας λοιπόν ο Θάνος Βερέμης, παραδέχτηκε ότι «το κρυφό σχολειό υπήρξε σε περιόδους συγχρονισμένων εξισλαμισμών, όπως για παράδειγμα στην Ήπειρο κατά την περίοδο του Κοσμά του Αιτωλού». Προσέξτε τον πληθυντικό αριθμό των «περιόδων». («Νέοι Φάκελοι», ΣΚΑΙ 28.02.2011 youtube.com).

Ακολουθεί κατά χρονολογική σειρά μία ενδεικτική λίστα των μαρτυριών, οι οποίες παρουσιάζονται στο βιβλίο [του Γιώργου Κεκαυμένου «Το Κρυφό Σχολείο, το χρονικό μιας ιστορίας»]. Οι μαρτυρίες είναι πολυάριθμες και έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον και βαρύτητα.

Περί απαγόρευσης της παιδείας και της θρησκευτικής ελευθερίας από τους Τούρκους
• 1460, Πατριάρχης Γεννάδιος. Επιστολή του παραθέτει ο Θεοδόσιος Ζυγομαλάς προς τον Μαρτίνο Κρούσιο, περίπου 100 χρόνια αργότερα.
• 1570-1580, Θεοδόσιος Ζυγομαλάς αρχιγραμματέας του Οικ. Πατριαρχείου. Πλειάδα διαφορετικών επιστολών του αρχινοτάριου προς τον Γερμανό καθηγητή, Μαρτίνο Κρούσιο. Οι δυο τους είχαν τακτική επικοινωνία. Ο Γερμανός εξέδωσε έναν τόμο μυριάδων επιστολών, στοιχείων και ντοκουμέντων, το 1584, με τον τίτλο Turcograecia, το οποίο αποτελεί ζωτικής σημασίας πρωτότυπη ιστορική πηγή για την εποχή εκείνη. Ολόκληρο το βιβλίο είναι διαθέσιμο στο διαδίκτυο και είναι δίγλωσσο: γραμμένο στα λατινικά και στα ελληνικά.
• 1598, Μελέτιος Πηγάς, Πατριάρχης Αλεξανδρείας.
• 1607, Χριστόφορος Άγγελος λόγιος. Το βιβλίο του εκδόθηκε από τον εκδοτικό οίκο του πανεπιστημίου της Οξφόρδης, το 1617.
• 1610, George Sandys, Άγγλος περιηγητής.
• 1620, Κύριλλος Λούκαρης, Οικουμενικός Πατριάρχης.
• 1627, Μητροφάνης Κριτόπουλος, Πατριάρχης Αλεξανδρείας. Επιστολή στον Γερμανό καθηγητή Bernegger.
• 1631, Γεράσιμος Α΄, Πατριάρχης Αλεξανδρείας. Αλληλογραφία με Αρχιμανδρίτη Αρσένιο.
• 1650, François Richard, Ιησουΐτης ιερωμένος.
• 1660, Νεκτάριος, Πατριάρχης Ιεροσολύμων.
• 1675, Σουλτανικό φιρμάνι.
• 1678, Sir Paul Rycaut, Άγγλος Διπλωμάτης. Επίσημη αναφορά προς τον Βασιλιά Κάρολο Β΄ για την κατάσταση στην περιοχή.
• 1680, Thomas Smith, Άγγλος Θεολόγος, Κοσμήτορας και αντιπρόεδρος του Magdalen College της Οξφόρδης.
• 1688, Ηλίας Μηνιάτης, Επίσκοπος Κερνίκης και Καλαβρύτων.
• 1760, Γεώργιος Φατζέας, μητροπολίτης Φιλαδελφείας (στη Βενετία).
• 1801, Αδαμάντιος Κοραής.
• 1866, Κρήτες Επαναστάτες.

Πηγές σχετικές με σχολεία τα οποία έκλεισαν οι Τούρκοι
• 1777, Κωνσταντίνος Κούμας, από τους πιο πιστούς μαθητές του Κοραή.
• 1820, Noehden, Άγγλος καθηγητής κλασικής φιλολογίας (άρθρο του στο The Classical Journal, το 1820).
• 1821, Κωνσταντίνος Οικονόμος ο εξ Οικονόμων.
• 1821, Αλληλοδιδακτικά Σχολεία Χανίων και Ρεθύμνου.
• 1856, Σουλτανικό φιρμάνι Χάττι Χουμαγιούν και νεώτερο, το 1867.

Μαρτυρίες για κρυφό σχολειό πριν το 1821
• 1743, Μακάριος Χριστιανόπουλος (Μαριδάκις), ιεροκήρυκας Οικουμενικού Πατριαρχείου.
• 1771, Ευγένιος Βούλγαρις.
• 1785, Μάρκος Δραγούμης.

Μαρτυρίες για το κρυφό σχολειό από το 1821 έως την απελευθέρωση
• 1821, Κωνσταντίνος Οικονόμος ο εξ Οικονόμων.
• 1822, Στέφανος Κανέλλος. Επιστολή στον Γερμανό λόγιο, C. Iken.
• 1826, Ιάκωβος Ρίζος-Νερουλός.

Μαρτυρίες για κρυφό σχολειό μετά την απελευθέρωση
• 1837, Μισαήλ Αποστολίδης, καθηγητής Θεολογικής σχολής.
• 1849, Γεώργιος Μαυροκορδάτος, καθηγητής Νομικής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.
• 1863, Κωνσταντίνος Φρεαρίτης, καθηγητής Νομικής.
• 1873, Φώτιος Χρυσανθόπουλος (Φωτάκος), πρώτος υπασπιστής του Κολοκοτρώνη.
• 1881, Γεώργιος Χασιώτης, ιστορικός της εκπαίδευσης.
• 1913, René Puaux (Πυώ), Γάλλος δημοσιογράφος και περιηγητής (στην Ήπειρο). [...]

Ανδρέας Σταλίδης, Δημιουργός του ηλεκτρονικού περιοδικoύ, Αντίβαρο

Πηγή: antibaro.gr