ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΓ΄ ΛΟΥΚΑ«πάντα ὅσα ἔχεις πώλησον καὶ διάδος πτωχοῖς...» (Λουκᾶ 18,22)
Στὸ σημερινὸ Εὐαγγέλιο, ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, τόσο γνωστὸ σὲ ὅσους ἀγαποῦν τὸν Λόγο τοῦ Θεοῦ, ἔχομε μία κορυφαία ἔκφραση αὐτοῦ πού ὀνομάζομε χριστιανικὴ φιλοσοφία. Ὅπως στὴ γῆ μας ὑπάρχουν μέρη ἴσια, ὁμαλά, ἐπίπεδα, πεδιάδες ἀπέραντες, ἀλλά καὶ ὑψώματα, λόφοι χαμηλοὶ καὶ ψηλὰ βουνά, ἔτσι καὶ στὴ θεωρία τοῦ Εὐαγγελίου. Ἂς θυμηθοῦμε ἐδῶ τὴν ὡραία διατύπωση τοῦ ἱεροῦ Ψαλμωδοῦ γιὰ τὴν ἐξωτερικὴ μορφὴ τῆς γής μας: «ὄρη τὰ ὑψηλὰ ταῖς ἐλάφοις, πέτρα καταφυγὴ τοῖς λαγωοῖς…» (Ψαλμ.) Τὰ ψηλὰ βουνὰ εἶναι γιὰ τὰ ἐλάφια, οἱ βράχοι καὶ οἱ σπηλιὲς γιὰ τοὺς λαγούς…
Ἔτσι ἀκριβῶς συμβαίνει καὶ στὴν πίστη μας. Ὑπάρχουν νόμοι καὶ ἐντολὲς τοῦ Θεοῦ, πού εὔκολα παρομοιάζονται μὲ τὶς πεδιάδες. Στὰ πεδινὰ καὶ ἴσια μέρη τὸ βάδισμα εἶναι εὔκολο. Καὶ μερικὲς ἐντολὲς τοῦ Θεοῦ δὲν ἀπαιτοῦν ἰδιαίτερο κόπο. Τί κόπο ξεχωριστὸ ἀπαιτεῖ ἡ ἀρετὴ τῆς πραότητος, γιὰ παράδειγμα ἢ τῆς εἰρηνικῆς συνύπαρξης μὲ τὸν πλησίον. Ἀντίθετα ἄλλες ἐντολὲς τοῦ Θεοῦ μοιάζουν μὲ ὑψηλὰ καὶ δύσβατα βουνά. Γιὰ παράδειγμα νὰ συγχωρέσης τὸν ἐχθρόν σου ἢ νὰ τοῦ δείξης ἀμέριστη καὶ πολλὴ ἀγάπη σ’αὐτόν. Ἤ ἐὰν κάποιος σὲ ραπίση εὐχαρίστως νὰ ὑπομείνης καὶ δεύτερο ράπισμα.
Ἤ γιὰ νὰ ἔλθωμε στὸ σημερινό μας Εὐαγγέλιο νὰ κάμης ἀμέσως ἔργο τὴν προτροπή, πού ἀπηύθυνε ὁ Κύριος σ’ ἐκεῖνον τὸν πλούσιο καὶ εὐγενῆ νέο μὲ τὶς μεταφυσικὲς ἐπιθυμίες καὶ τά ὑπερκόσμια ὄνειρα: Τί τοῦ εἶπε ὁ Κύριος; «ἐπιθυμεῖς πράγματι τὴν τελειότητα; Λοιπὸν πήγαινε καὶ πούλησε ὅλα ὅσα ἔχεις καὶ γίνε ἀκόλουθός μου, πιστὸς μαθητὴς καὶ Ἀπόστολός μου». Ἐδῶ πλέον δὲν ἔχομε ἕνα ψηλὸ βουνό, ἐδῶ ἔχομε τὶς κορυφὲς τῶν Ἰμαλαίων.., ὅπου σκαρφαλώνουν δεινοί, πολὺ τολμηροὶ ὀρειβάτες. Μὲ ἀφορμὴ δὲ τὴν ἐντολὴ αὐτὴ τοῦ Χριστοῦ, πού θυμίζει «τὶς σκληρὲς ὁδοὺς» πού ἀναφέρει ὁ ἱερὸς Ψαλμωδὸς (Ψαλμ.16,4) ἢ «λόγια σκληρά» τοῦ Εὐαγγελίου (Ἰωάν. 6,60) καὶ ἐξαιρετικὰ δύσκολα στὴν ἐφαρμογὴ τους, θέλομε νὰ τονίσουμε ὅτι καὶ ἡ θεωρία τοῦ Εὐαγγελίου, ἡ ἁγία πίστη μας μοιάζει μὲ σκάλα. Ἔχει χαμηλὰ σκαλοπάτια, ἔχει καὶ πολὺ ψηλά, στὰ ὁποῖα φθάνουν οἱ γενναῖοι ὀρειβάτες καὶ ἀναρριχητὲς τοῦ Πνεύματος.
Ὁ λόγος, λοιπόν, τοῦ Χριστοῦ μας, πού ἀκούσαμε νὰ τὸν ἀπευθύνη σήμερα στὸν πλούσιο νέο, «πήγαινε, πούλησε τὰ ὑπάρχοντά σου καὶ μοίρασέ τα στοὺς πτωχοὺς» δὲν δηλώνει πλήρη ἀπαξίωση τοῦ κόσμου καὶ τῶν κοσμικῶν πραγμάτων, δὲν δηλώνει περιφρόνηση τοῦ κόσμου καὶ αὐτῆς τῆς ζωῆς, ἀλλὰ πρόσκληση γιὰ τὴν κορυφή, κάλεσμα ἀπὸ τὴν πεδιάδα γιὰ ὀρειβασία στὰ ψηλὰ βουνά, στὰ μεγάλα καὶ τὰ ὑψηλά. Σημαίνει ἡ φράση αὐτὴ τοῦ Κυρίου μας πρόσκληση καὶ κάλεσμα στὰ ὑψηλότερα σκαλοπάτια τῆς σκάλας τῶν ἀρετῶν, στὰ ὑψηλότερα ἐπίπεδα πνευματικοῦ βίου.
Βέβαια ὑπάρχει καὶ ἡ ἄλλη φράση τοῦ θείου Λόγου «μὴ ἀγαπᾶτε τὸν κόσμον, μηδὲ τὰ ἐν τῷ κόσμω» (Α΄ Ἰωάν.2,15) καὶ «ὅποιος θελήση νὰ γίνη φίλος του κόσμου, γίνεται ἐχθρός του Θεοῦ», (Ἰακ.4,4), ἀλλὰ αὐτὰ τὰ ἱερὰ λόγια δὲν συνιστοῦν στὸν χριστιανὸ νὰ μισῆ τὸν κόσμον, ἀλλὰ τὸ ἀντιχριστιανικὸ καὶ βέβηλο πνεῦμα τοῦ κόσμου. Κάποιοι ὅμως φωτισμένοι ἀπὸ τὸ Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ θὰ ἐγκαταλείψουν τὸν κόσμον καὶ τὰ τοῦ κόσμου τερπνά, ὄχι διότι τρέφουν αἰσθήματα στὴ ψυχὴ των μίσους καὶ ἀποστροφῆς γιὰ τοὺς συνανθρώπους των, ἀλλὰ γιὰ κάποιον σκοπὸ ἀνώτερο. Γιὰ νὰ μποροῦν ἀποδεσμευμένοι ἀπὸ τὰ κοσμικὰ πράγματα νὰ ἀνέβουν στὶς κορυφὲς τοῦ πνεύματος, νὰ σκαρφαλώσουν στὰ ἀνώτερα σκαλοπάτια τῆς σκάλας τῶν ἀρετῶν.
Αὐτὴ ἡ διάκριση τῶν χριστιανῶν στὸν πνευματικὸ στίβο, ἡ διαφορὰ των ἐπάνω στὰ σκαλοπάτια τῶν ἀρετῶν, σύμφωνα μὲ τὸν λόγο τῆς Γραφῆς, θὰ ὑπάρχη κατὰ λόγον δικαιοσύνης καὶ μετὰ θάνατον, ὅταν στεφανωμένοι γιὰ τοὺς πνευματικοὺς των κόπους θὰ ἀπολαμβάνουν τὴ δόξα τοῦ Παραδείσου. Καὶ μέσα στὸν Παράδεισο ὅλοι οἱ εὐτυχεῖς κάτοικοί του δὲν θὰ ἔχουν τὴν ἴδια τιμητικὴ θέση. Μᾶς τὰ ἀπεκάλυψε ὁ οὐρανοβάμων Παῦλος ὅταν ἔγραφε στοὺς χριστιανοὺς τῆς Κορίνθου, ὅτι ὅπως στὸν οὐρανὸ ἄλλη εἶναι ἡ λάμψη τοῦ ἡλίου καὶ ἄλλη τοῦ φεγγαριοῦ καὶ ἄλλη τῶν ἀστεριῶν, ἔτσι καὶ στὸν νοητὸ οὐρανὸ τῆς ἄνω Βασιλείας ὅλοι οἱ ἅγιοι δὲν θὰ ἔχουν τὴν ἴδια δόξα. Ἡ δόξα των θὰ ἐξαρτᾶται ἀπὸ ποῦ περπάτησαν, σὲ πεδιάδες ἢ σὲ βουνά, στὴν τήρηση ἐλαφρῶν ἡ βαρειῶν ἐντολῶν τοῦ Εὐαγγελίου. «ἄλλη δόξα ἡλίου καὶ ἄλλη δόξα σελήνης, καὶ ἄλλη δόξα ἀστέρων...» (Α΄Κορ. 15,41). Αὐτὰ ὅλα, ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, τὰ εἴπαμε σήμερα ἐξ ἀφορμῆς τῆς προτροπῆς τοῦ Κυρίου μας στὸν πλούσιο νεανίσκο «ὕπαγε πώλησον τὰ ὑπάρχοντά σου καὶ διάδος πτωχοῖς» γιὰ νὰ τονίσωμε ὅτι ἡ πίστη μας δὲν εἶναι ἀρνησίκοσμη, δὲν ἀπαξιώνει τὸν κόσμον, οὔτε τὸν περιφρονεῖ, ὅπως συνέβη μὲ παλαιότερες θρησκευτικὲς δοξασίες. Ἁπλῶς ἔχει ἀνοιχτὴ τὴν πρόσκληση σὲ κάθε χριστιανό, πού ποθεῖ νὰ ξεφύγη ἀπὸ τὴν πεδιάδα καὶ λαχταρᾶ τὰ ψηλὰ βουνά. Δηλαδὴ πού ποθεῖ τὴν πνευματικὴ καὶ ἠθικὴ τελειότητα. Νὰ ζήση πολιτεία ἀγγελική. Ἂς μὴ ξεχνᾶμε ὅτι ἀνάλογα μὲ τοὺς πνευματικούς μας κόπους καὶ τὰ πνευματικά μας κατορθώματα σ’ αὐτὴ τὴ ζωὴ θὰ εἶναι καὶ ἡ θέση μας στὴν ἄλλη, τὴ μακαρία ζωή. Ἀμὴν
†Ο ΕΛΕΥΘΕΡΟΥΠΟΛΕΩΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ
