«τέκνον ἀφεωνταί σοι αἱ ἁμαρτίαι σου». (Μάρκ. 2,5).
Ἀπό τήν ἱστορία τοῦ θαύματος τῆς θεραπείας τοῦ παραλυτικοῦ τῆς Καπερναούμ ἄς μείνουμε, ἀγαπητοί ἀδελφοί, στό σημεῖο ἐκεῖνο τῆς διηγήσεως, ὅπου ὁ Κύριός μας τοῦ χαρίζει τήν ἄφεση τῶν ἁμαρτιῶν του. Ὅπως μᾶς ἐξιστόρησε ὁ ἱερός Εὐαγγελιστής, μόλις ὁ Ἰησοῦς Χριστός τόν ἀντίκρισε μπροστά Του τοῦ εἶπε «τέκνον ἀφέωνταί σοι αἱ ἁμαρτίαι σου». Καί ἀμέσως ὅποια ἁμαρτία εἶχε διαπράξει συγχωρέθηκε καί ἄς σκανδαλίσθηκαν οἱ παρευρισκόμενοι φαρισαῖοι κατηγορώντας μάλιστα τόν Κύριο ἐπί βλασφημία, μολονότι πολύ σωστά ὁμολόγησαν, ὅτι τοῦτο, δηλαδή ἡ συγχώρηση τῶν ἁμαρτιῶν εἶναι μοναδικό προνόμιο τοῦ Θεοῦ.
Πράγματι μόνο ὁ Θεός «δύναται ἀφιέναι ἁμαρτίας» καθώς ἐπίσης καί οἱ ἅγιοι Ἀπόστολοί Του καί οἱ διάδοχοί των μέσα στήν Ἐκκλησία. Καί τό πνευματικό μέγεθος αὐτοῦ τοῦ προνομίου εἶναι εἰς θέση νά ἐκτιμήσουν μόνο ὅσοι συνειδητοποίησαν τό ἀσήκωτο βάρος στή ψυχή των τῆς ἁμαρτίας. Μόνο ὅσοι ἔνιωσαν τά ὀδυνηρά βέλη τῆς ἐνοχῆς νά πληγώνουν τή ψυχή των. Εἶναι μεγάλο βάρος ἡ ἁμαρτία, πού κάνει ἄνω κάτω τό ψυχικό κόσμο τοῦ ἀνθρώπου. «ὅτι αἱ ἀνομίαι μου ὑπερῆραν τήν κεφαλήν μου, ὡσεί φορτίον βαρύ ἐβαρύνθησαν ἐπ’ ἐμέ. προσώζεσαν καί ἐσάπησαν οἱ μώλωπές μου ἀπό προσώπου τῆς ἀφροσύνης μου» θρηνεῖ ὁ ἱερός ψαλμωδός. (Ψαλμ. 37, 5-6).
Καί αὐτό τό βάρος τῆς ἐνοχῆς μέ τά πολλά καί ἀναπάντητα ἐρωτήματα κανείς, καμία δύναμη ἐγκόσμια δέν μπορεῖ νά τό μετακινήσει ἀπό τή ψυχή γιά νά τήν ἀνακουφίσει. Μερικοί τό σοβαρό αὐτό ψυχολογικό πρόβλημα νομίζουν ὅτι μποροῦν νά τό ἀντιμετωπίσουν καταφεύγοντας σέ ἰατρούς καί εἰδικούς ἐπιστήμονες, γνῶστες τῆς ψυχολογίας τοῦ ἀνθρώπου καί τῶν ἐσωτερικῶν προβλημάτων του. Καί ἔτσι μερικοί πού νιώθουν αὐτό τό βάρος στή ψυχή ἀναλίσκονται σέ συνεδρίες στά ἀνάκλιντρα τῶν ψυχαναλυτῶν καί σέ εἰδικές φαρμακευτικές ἀγωγές. Πλήν εἰς μάτην! Οἱ κηλίδες ἐπάνω στό ροῦχο τῆς ψυχῆς δέν φεύγουν. Κανένα φάρμακο καί κανένα καθαρτικό δέν ἐπιτυγχάνει. Ἀγνοοῦν κατά τρόπο τραγικό ὅτι μόνο «τό αἷμα τοῦ Χριστοῦ καθαριεῖ τήν συνείδησιν ὑμῶν ἀπό νεκρῶν ἔργων…». (Ἑβρ. 9, 14).
Ἑπομένως, ἀγαπητοί, αὐτό τό σπάνιο καί μοναδικό προνόμιο νά ἐλαφρύνει τή ψυχή ἀπό τό ἀσήκωτο βάρος τῆς ἐνοχῆς καί νά χαροποιεῖ τόν κάθε ἄνθρωπο, μόνο ἡ Ἐκκλησία τό κατέχει. Ἐκεῖνος, τόν Ὁποῖον στό σημερινό Εὐαγγέλιο εἴδαμε νά κατηγοροῦν οἱ φαρισαῖοι ὡς βλάσφημο, διότι μόνο ὁ Θεός «δύναται ἀφιέναι ἁμαρτίας», Ἐκεῖνος ἔδωσε στούς Ἀποστόλους Του καί τούς διαδόχους των αὐτό τό μοναδικό προνόμιο, νά ξεκουράζουν τούς ἀνθρώπους ἀφαιρώντας τό βάρος τῶν ἁμαρτιῶν μέ τήν ἱερή Ἐξομολόγηση. «ἀμήν λέγω ὑμῖν, εἶπε ὁ Κύριος, ὅσα ἐάν δήσητε ἐπί τῆς γῆς ἔσται δεδεμένα ἐν τῷ οὐρανῶ καί ὅσα ἐάν λύσητε ἐπί τῆς γῆς ἔσται λελυμένα ἐν τῷ οὐρανῶ». (Ματθ. 18, 18).
Ἔτσι ἡ Ἐξομολόγηση δέν πρέπει νά συγχέεται μέ καμιά ἀπό τίς διάφορες ψυχαναλυτικές μεθόδους καί σχετικές θεραπευτικές τεχνικές. Οἱ Ὀρθόδοξοι χριστιανοί πιστεύουμε ἀκραδάντως ὅτι τό Μυστήριο τῆς Ἐξομολογήσεως δέν ἀποβλέπει στήν λεγόμενη ψυχολογική ἀνακούφιση, ἀλλά τήν κάθαρση ἀπό τά πάθη, τόν ἁγιασμό καί τή θέωση τοῦ ἀνθρώπου. Πράγματα πού εἶναι ἀδύνατο νά τά δώσει καί ὁ πιό σοφός ψυχαναλυτής καί ὁ μεγαλύτερος ἐπιστήμων σέ θέματα ψυχολογίας. Ἐμεῖς πιστεύοντας στή δύναμη τοῦ μυστηρίου δέν ἐμπιστευόμαστε σέ τεχνικές, ἀλλά στό φωτισμό ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα, τόσο τοῦ ἐξομολογουμένου ὅσο καί τοῦ πνευματικοῦ πατρός. Ἐδῶ ὁ πνευματικός πατέρας καλεῖται νά γίνει ὁ ἀόρατος ἀγωγός τῆς Θείας Χάριτος προκειμένου νά καθοδηγήσει τόν πιστό σύμφωνα μέ τοῦ Θεοῦ τό ἅγιο Θέλημα, μεταφέροντας χάρη καί εὐλογία, εἰρήνη στή ψυχή καί ἄφθαστη ἀνακούφιση.
Ἑπομένως ἡ Ἐκκλησία εἶναι ἐπάνω στή γῆ τό μοναδικό θεραπευτήριο τῆς ψυχῆς. Πόσοι δυστυχῶς ἀγνοοῦν αὐτήν τήν πραγματικότητα! Καί ἐνῶ ὑποφέρουν στή ψυχή προτιμοῦν νά ταλαιπωροῦνται παρά νά μποῦν στό ἄμισθο νοσοκομεῖο τῆς Ἐκκλησίας, ὅπου ὁ Ἰατρός ὁ Μέγας τῶν ψυχῶν καί τῶν σωμάτων θά τούς παράσχει ἀναργύρως τή θεραπεία.
Ὁ ἄνθρωπος μακράν του Θεοῦ εἶναι ὑπαρξιακά-πνευματικά ἀσθενής.Σύμφωνα μέ τήν ἀψευδῆ διδασκαλία τῶν Πατέρων μας καί γενικά τήν Ὀρθόδοξη Παράδοση, ἀσθένεια εἶναι γενικά ἡ διαταραχή τῆς σχέσης τοῦ ἀνθρώπου μέ τό Θεό καί τήν κτίση, ἐνῶ ἀντίθετα ὑγεία ἀληθινή εἶναι ἡ σχέση ἡ σωστή μέ τόν Θεό, τόν πλησίον καί αὐτή ἀκόμη τήν κτίση…
Ἡ ψυχολογία καί ψυχιατρκή ὡς ἐπιστήμη μόνη της δέν μπορεῖ νά ὁδηγήσει πουθενά, παρά ἡ Ἐκκλησία διά τῆς Θείας Χάριτος. Δέν ἀπορρίπτουμε ἀσφαλῶς τήν ἐπιστήμη τῆς ψυχολογίας - ψυχιατρικῆς ἀλλά θά πρέπει νά γνωρίζουμε τά ὅρια ψυχολογίας καί τά ὅρια τῆς πνευματικότητας. Ἡ ψυχολογία κινεῖται στά ὅρια τοῦ κτιστοῦ, προσπαθεῖ νά βοηθήσει στό ἐπίπεδο τοῦ συμπτώματος τόν ἄνθρωπο καί νά ἐπανακτήσει μία σωστή σχέση μέ τόν ἑαυτό του, τούς συνανθρώπους, τήν κοινωνία… Ὅμως ἡ θεραπεία στά οὐσιώδη της πίστεως ὡς μεταμόρφωση (θεοκοινωνία) μέ τή χάρη καί ἁγιασμό τῆς ἐκκλησίας εἶναι ἔργο τοῦ πνευματικοῦ…
Τό ἔργο τῆς ἐκκλησίας εἶναι κάτι διαφορετικό ἀπό τό ἔργο τῆς ψυχολογίας, γιά αὐτό καί ἐνῶ ἡ ἐπιστήμη θεραπεύει τίς ψυχικές παθήσεις μέ φάρμακα καί μεθόδους, ἡ ἐκκλησία θεραπεύει τίς πνευματικές παθήσεις τῆς ψυχῆς μέ μετάνοια, τά ἅγια μυστήρια καί τή χάρη τοῦ Θεοῦ… Ἡ ἄφεση τῶν ἁμαρτιῶν εἶναι ἀφενός μέν ὁ φωτισμός τοῦ νοός, ἡ ἐλευθέρωση ἀπό τή λογική καί τά πάθη καί ἀφετέρου ἡ μεταμόρφωση τῶν παθῶν, ἡ θεραπεία τῶν παθῶν!
Εἴθε οἱ πάντες, ἀγαπητοί ἀδελφοί, νά κατανοήσουμε τήν ἀλήθεια αὐτή καί νά ἐκτιμήσουμε δεόντως τό μοναδικό θεραπευτήριο, πού εἶναι ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία. Ἀμήν
+Ο Ελευθερουπόλεως Χρυσόστομος
