Μια νέα κρίση με αδιόρατη, τουλάχιστον επί του παρόντος, εξέλιξη ευρίσκεται εντός των τειχών της ανθρωπίνης ζωής σ΄ολοκλήρο τον κόσμο.
Εικόνες βγαλμένες μέσα από ταινίες επιστημονικής φαντασίας και αφηγήσεις γνωστές από βιβλία ιστορίας που καταγράφουν την καταστροφική επέλαση ασθενειών που αποδεκάτισαν λαούς και άλλαξαν τον ρου της ανθρωπίνης ζωής τείνουν να γίνουν η καθημερινότητά μας μέσα κυρίως από τους τηλεοπτικούς δέκτες και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Φόβος, ανησυχία,αγωνία. Και κοντά σ΄όλα αυτά η χαρακτηρίζουσα τους Έλληνες απο αρχαιοτάτων χρόνων υπερβολή.
Και βέβαια για μια ακόμη φορά στό κάδρο, ή μάλλον στο στόχαστρο, η ορθόδοξη Εκκλησία,που γιά μερικούς, ευτυχώς ελαχίστους, μπορεί και να ευθύνεται για την νέα αυτή “πληγή του Φαραώ”.
Ειπώθηκε και αυτό: “Από τους πρόσφυγες το περίμεναν από τους πλουσίους καί τους χριστιανούς μας ήλθε”.
Στην διατύπωση των πτωχών σκέψεών μου που θέλησα να χαράξω στο χαρτί και να μοιραστώ μαζί σας, ως καρπό της ποιμαντικής αγωνίας ενός Επισκόπου, δεν θα ήθελα να σπαταληθώ σε λεκτικές αντιγνωμίες.
Δεν είναι στις προθέσεις μου. Δρόμο αναζητώ, βήματα ιχνηλατώ που να οδηγούν στην αλήθεια, στο φως, στην ελπίδα.
Αυτές τις ημέρες, της αγίας Τεσσαρακοστής, όπου πάντοτε “το διαβολάκι” επιμελώς δουλεύει κατά του μυστηρίου του Χριστού, η απάντηση στην υφιστάμενη πλέον δοκιμασία έρχεται ,όπως πάντοτε, από τον λόγο του Θεού. “Γίνεσθε ουν φρόνιμοι ως οι όφεις και ακέραιοι ως αι περιστεραί”(Μτθ,ι,16).
Μεγάλο ενδιαφέρον βεβαίως στην Ευαγγελική αυτή αναφορά έχει και η αρχή του στίχου , αλλά η ερμηνεία της δεν είναι του παρόντος.
Επίκαιρος, δυνατός , διδακτικός αλλά και αποκαλυπτικός ο λόγος του Χριστού καθώς φαίνεται ότι μέσα από την σημερινή δυσκολία κάποιοι θέλουν να νεκραναστήσουν ,με προφανείς στόχους,την παλαιά εκείνη “ διαμάχη” μεταξύ πίστεως και επιστήμης.
Μία “διαμάχη” που στην καθ΄ημάς Ανατολή οι Πατέρες μας με θαυμαστή σοφία και διάκριση έχουν από νωρίς δημιουργικώς αντιμετωπίσει.Η οντολογική διάκριση μεταξύ ακτίστου και κτιστού φωτίζει και ερμηνεύει αυτήν την σχέση.
Πίστη και επιστήμη ευρίσκονται σε μια σαφώς διακεκριμένη συλλειτουργική ενότητα και σχέση, εφόσον και οι δύο υπηρετούν τον διφυή άνθρωπο.
Ο Θεός και όλα όσα τον φανερώνουν στον κόσμο ως άκτιστη πραγματικότητα, προσεγγίζεται μέ το αισθητήριο καί την εμπειρία της πίστεως, ενω η κτιστή πραγματικότητα με την έλλογη χρήση της εμπειρικής έρευνας και διεργασίας.
Όταν η κάθε μία από αυτές τις πραγματικότητες , πίστη και επιστήμη, συλλειτουργούν παράλληλα προς όφελος του ανθρώπου , είναι ενήμερες των ορίων τους και η μία δεν παραβιάζει τον χώρο της άλλης , δεν δημιουργούνται συνθήκες ούτε και προοπτικές συγκρούσεως.
Στην κρίση λοιπόν που σήμερα, ως κριτήριο και του πολιτισμού μας, δοκιμάζει πολυεπίπεδα για μια ακόμη φορά τις αντοχές μας ο λόγος του Χριστού, δίδει και πάλιν απαντήσεις ζωής.
Σήμερα και πάλι καλούμεθα όλοι μας να γίνουμε πιό φρόνιμοι, να σταθούμε δηλαδή με περισσότερο σεβασμό σε ότι η ανθρώπινη επιστήμη , με πολύ κόπο προσφέρει στην ανθρωπότητα , είτε στο επίπεδο της πρόληψης , είτε της προφύλαξης , είτε τέλος της θεραπείας της νέας αυτής ασθένειας.
Μιάς σοβαρής ασθένειας που με έναν τρόπο λυτρωτικό και εξαγνιστικό , έρχεται να μας υπενθυμίσει τά όριά μας,να ταπεινώσει διδακτικά την υπέρμετρη αυτοπεποίθησή μας και κυρίως να μας παιδαγωγήσει σε αξίες που είχαμε σχεδόν ξεχάσει, ζώντας μέσα στην παραζάλη μιας ζωής χωρίς άρωμα αιωνιότητας.
Αγάπη, ανεκτικότητα, κατανόηση, αλληλεγγύη, ατομική και κοινωνική ευθύνη,υπευθυνότητα,ενδιαφέρον για τον διπλανό μας.
Ακόμη όμως περισσότερο, έρχεται η νόσος αυτή, να μας διδάξει την δύναμη της πίστεως,την ομορφιά της προσευχής, την παρηγορία της υπομονής στην θλίψη ,την αισιόδοξη προοπτική σε ότι φαίνεται αδιέξοδο ,την υπέρβαση του φόβου μέσα από την βεβαιότητα ότι ως μέλη της Εκκλησίας του Χριστού έχουμε πατέρα φιλόστοργο και παντοδύναμο που όχι μόνο μπορεί αλλά κυρίως θέλει να μας βοηθήσει.
Αυτή είναι η φρονιμάδα που σήμερα υποδεικνύει ο Χριστός.Αυτή που δεν καταργεί την ανθρώπινη σοφία αλλά την αγιάζει, την φωτίζει , την πολλαπλασιάζει.
Φρόνηση στην παρούσα κρίση σημαίνει ότι ακούω με προσοχή τις παροτρύνσεις των υπευθύνων προσώπων, δεν εκθέτω τον εαυτό μου ούτε και τους συνανθρώπους μου σε κινδύνους,προσέχω την υγεία μου, νοιάζομαι και για την υγεία του πλησίον μου, αυτοπεριορίζομαι ελευθέρως όταν νιώθω αδιάθετος, θωρακίζομαι με τήν πίστη μου στον Θεό,προσεύχομαι θερμώς γιά όλους εκείνους που νοσούν,αλλά και για εκείνους που θυσιαστικά αγωνίζονται στα ιατρικά εργαστήρια,στους θαλάμους των νοσοκομείων , στα επιτελικά διοικητικά κέντρα , να νικήσουν με τα όπλα της επιστήμης την ασθένεια και να περιορίσουν, τον πόνο, την αγωνία, την ανησυχία , τον φόβο.
Σ΄αυτόν τον πόλεμο,γιατί για πόλεμο πρόκειται και μάλιστα ενάντια σε έναν ύπουλο εχθρό που τον γνωρίσαμε , αν τον γνωρίσαμε, μόλις χθές, δεν θα πρέπει να παραγνωρίσουμε ή περισσότερο να υποτιμήσουμε την παράμετρο που ονομάζεται θρησκευτική πίστη, δικαίωμα να πιστεύω και να ασκώ ακωλύτως τα της πίστεώς μου.
Πολλά, υπερβολικά και άτοπα ακούσθησαν τον τελευταίο καιρό, δυστυχώς και από εκείνους που δεν θα έπρεπε,για θέματα που αγγίζουν τον ιερό χώρο της πίστεως και της Εκκλησίας.
Θέλουμε να δικαιολογήσουμε , με καλό πάντοτε λογισμό, τις γενόμενες λεκτικές υπερβάσεις ,που πιθανόν να οφείλονται στην αίσθηση της ευθύνης , ή και στην έστω και παροδική απώλεια της ψυχραιμίας , που όμως δεν θα πρέπει να χαρακτηρίζουν, και μάλιστα σε περιόδους κρίσεων , τα υπεύθυνα πρόσωπα .
Τα όρια και μάλιστα σε θέματα τόσο ευαίσθητα , όπως είναι η πίστη ενός ανθρώπου δεν θα πρέπει να ξεπερνιούνται , πολύ περισσότερο να χλευάζονται, στοχοποιούνται ή αύριο ,ποιός ξέρει, και να ποινικοποιούνται!
Θέλει προσοχή και διάκριση ώστε να μην υπερβαίνονται τα όρια και παραβιάζονται τα interna sacra της εκκλησιαστικής ζωής.
Η ορθόδοξη Εκκλησία έχει διαχρονικά αποδείξει σ΄αυτό τον τόπο ότι και υψηλό αίσθημα κοινωνικής ευθύνης έχει και σύνεση και κυρίως αγάπη για τον άνθρωπο.
Ο ιερώτατος πυρήνας της χριστιανικής πίστεώς μας είναι η θεία λατρεία, η οποία κατατείνει προς ένα στόχο, την δια των θείων μυστηρίων, και μάλιστα του κορυφαίου αυτών , την θεία Ευχαριστία , ένωση του ανθρώπου με τον Θεό.
Η Ορθόδοξη Εκκλησία,ως το μυστικό Σώμα του Χριστού,ως κοινωνία θεώσεως δεν μπορεί να μεταβληθεί σε ένα ηθικοθρησκευτικό ή κοινωνικοφιλανθρωπικό σύλλογο, χωρίς λατρεία, χωρίς μυστήρια , χωρίς Χριστό “προσφέροντα και προσφερόμενο”.
Η ορθόδοξη Εκκλησία ως κοινότητα πίστεως και ζωής αυτοπραγματώνεται και υποστασιάζεται μέσα από την λατρεία της ,με την οποία ο πιστός εν Αγίω Πνεύματι ενώνεται με τον Χριστό. Ο Ναός και το ιερό θυσιαστήριο είναι και παραμένει το κέντρο της ζωής του χριστιανού.
Η Εκκλησία ως χώρος και ζωή ελευθερίας διαθέτει απέραντη κατανόηση και διάκριση. Κανείς ποτέ πιστός δεν αναγκάσθηκε να εκκλησιασθεί, πολύ δε περισσότερο να κοινωνήσει των αχράντων μυστηρίων, τα οποία χαρίζουν ζωή και μόνο ζωή και μάλιστα στην πληρότητά της.
Μεγάλη λοιπόν προσοχή από όλους και για όλα! Ας διδαχθούμε από την πολύτιμη εμπειρία της Εκκλησίας μας ,την ευλογημένη και συνετή τακτική των πατέρων μας.
Πίστη και λογική πορεύονται παράλληλα υπηρετώντας συλλειτουργικά τον άνθρωπο, χωρίς η μία απερίσκεπτα να μπαίνει “ στά χωράφια της άλλης”.
Αυτό χρειάζεται πάντοτε ο άνθρωπος, και μάλιστα σε περιόδους πειρασμών και κρίσεων. Πίστη και λογική, ακεραιότητα και φρόνηση!
