Ο σκοπός της Εκκλησίας και η νοερά προσευχή (Α-Μέρος)


Αναγνώσεις: |


Η αντιγραφή και αποθήκευση έχει καταχωρηθεί επιτυχώς!

Σας ενημερώνουμε ότι ο παρόν ιστότοπος χρησιμοποιεί λογισμικό διασφάλισης πνευματικών δικαιωμάτων.

Έχετε αντιγράψει το άρθρο στα αγαπημένα στις:

Σας ενημερώνουμε ότι ο παρόν ιστότοπος χρησιμοποιεί λογισμικό διασφάλισης πνευματικών δικαιωμάτων.
Σχόλιο Σ.Ν.Π.: "Συγκλονιστικό άρθρο σχετικά με τον αγιασμό του πιστού στην Εκκλησία, την κάθαρση από τα πάθη και την άσκηση της νοεράς προσευχής."
 
Αὐτός εἶναι ὁ σκοπός τῆς Ἐκκλησίας νά θεραπευθεῖ ἡ ἀνθρώπινη προσωπικότητα, ἡ ὁποία νοσεῖ.

Κατά τούς Πατέρες, ὅλοι γεννιόμαστε ‘ψυχοπαθεῖς’, δηλαδή μέ πάθη ψυχῆς.Ὄχι μέ τήν ἔννοια τήν ψυχιατρική, ἀλλά μέ τήν ἔννοια τήν πνευματική. Γεννιόμαστε μέ ροπές, μέ ἕξεις, μέ συνήθειες, μέ κακές τάσεις μέσα μας.

Βέβαια στό Βάπτισμα θεραπευόμαστε ὡς πρός τήν ἐνοχή καί τήν ἁμαρτία καί ἀποκαθίσταται τό κατ’ εἰκόνα στήν ψυχή μας, ἀλλά αὐτή ἡ κακή ροπή παραμένει. Τήν ἀφήνει ὁ Θεός σάν μία δοκιμασία τῆς βούλησής μας, γιά νά φανερώσουμε τήν ἀγάπη μας στόν Θεό κάνοντας ἕναν ἀγώνα. Ὁπότε κάθε φορά νά ἐπιβεβαιώνουμε τήν ἀγάπη μας σ’ Αὐτόν, ἀρνούμενοι τήν κακή μας ροπή. Ἐνῶ μέσα μας κάτι μᾶς σπρώχνει νά γίνουμε ἐχθροί τοῦ Θεοῦ, ἐμεῖς ἀντιστεκόμαστε καί λέμε ‘ὄχι θά ἀγαπήσω τόν Θεό, θά τηρήσω τό θέλημα τοῦ Θεοῦ’, γιατί αὐτό σημαίνει «ἀγαπῶ τόν Θεό». «Ὁ ἔχων τάς ἐντολάς μου καί τηρῶν αὐτάς, ἐκεῖνός ἐστιν ὁ ἀγαπῶν με» (Ἰωαν. 14,21). Ὄχι ἁπλῶς συναισθηματικά, ἀλλά ἔμπρακτα τηρώντας τίς ἐντολές φανερώνουμε τήν ἀγάπη μας στόν Θεό. Τουτέστιν κάνοντας τό θέλημά Του.

Γι’ ἀυτό -ὅπως ἐπανηλλημένα ἔχουμε πεῖ- δέν εἶναι σωστό νά ζητᾶμε τό θέλημά μας καί νά βλέπουμε καί τήν Ἐκκλησία σάν ἕνα κοινωνικό ὀργανισμό, πού ὑπηρετεῖ τά θελήματά μας. Δηλαδή νά πηγαίνουμε στήν Ἐκκλησία μέ κανένα δωράκι καί καμία μεγάλη λαμπάδα, καμιά προσφορά, ἔτσι ὥστε ἡ Παναγία καί ὁ Χριστός νά μᾶς κάνουν αὐτό πού θέλουμε. Δέν εἶναι σωστό αὐτό, γιατί ὁ Χριστός μᾶς δίδαξε νά λέμε «Γεννηθήτω τό θέλημά Σου» καί ὄχι τό θέλημά μου. Ἄν βέβαια ζητήσουμε κάτι ἐπίμονα, ὅπως ἐκείνη ἡ μητέρα, πού λέγαμε τίς προάλλες, γιά τό παιδί της, μπορεῖ νά μᾶς τό κάνει ὁ Θεός τό χατίρι, ἀλλά δέν θά εἶναι γιά τό καλό μας.

Τό καλό μας εἶναι νά γίνεται πάντοτε τό θέλημα τοῦ Θεοῦ κι ἄς μᾶς φαίνεται ὅτι εἶναι πικρό. Ἄς μᾶς φαίνεται ὅτι ὁ Θεός δέν μᾶς ἀκούει. Ἄς μᾶς φαίνεται ὅτι ὁ Θεός ἔχει ἀργήσει πάρα πολύ νά ἀπαντήσει. Λέει ὁ Ἱερός Χρυσόστομος ὅτι αὐτό εἶναι τό καλύτερο, νά ἀργεῖ ὁ Θεός νά ἀπαντήσει, γιατί ἐπιμένουμε στήν προσευχή. Γιατί τό μεῖζον εἶναι αὐτό πού παίρνεις παραμένοντας στήν προσευχή. Δηλαδή τό μεγαλύτερο, τό σπουδαιότερο εἶναι ὅτι παραμένεις προσευχόμενος. Ἐνῶ, ἄν στό δώσει τό «καλό» -γιά σένα καλό- θά σταματήσεις νά προσεύχεσαι, ὁπότε χάνεις τό ἀνώτερο, τήν προσευχή.

Ἡ προσευχή εἶναι ἡ πηγή κάθε καλοῦ κι ὅσο ὁ ἄνθρωπος προσεύχεται τότε εἶναι καλά, ὄχι ὅταν πάρει αὐτά τά καλά πού θέλει νά πάρει ἀπό τόν Θεό. Εἶναι ἀναγκαῖο κι ἀφοῦ πάρεις τό καλό, νά συνεχίσεις νά προσεύχεσαι. Νά εὐχαριστεῖς τόν Θεό, νά μή χάσεις τήν ἐπικοινωνία, τή σχέση μαζί Του, τήν ἀγάπη. Ἐπειδή, ὡστόσο, ὁ Θεός γνωρίζει ὅτι μᾶλλον αὐτό θά κάνουμε, ὅταν μᾶς τό δώσει, θά τό πάρουμε καί θά σηκωθοῦμε νά φύγουμε καί θά λέμε ‘ποῦ σέ εἶδα, ποῦ σέ ξέρω’, γι’ ἀυτό μᾶς ἀφήνει νά ζητᾶμε, νά ζητᾶμε, ἔτσι ὥστε νά παραμένουμε κοντά Του.

Ἀλλωστε αὐτό εἶναι τό μεγαλύτερο κέρδος: νά εἶσαι κοντά στόν Θεό, νά εἶσαι -εἰ δυνατόν- μέσα στόν Θεό. Αὐτό εἶπε ὁ Χριστός μας «μείνατε ἐν ἐμοί, κἀγώ ἐν ὑμῖν» (Ἰωαν. 15,4), δηλαδή μείνετε μέσα Μου καί Ἐγώ θά μείνω μέσα σας. Αὐτός εἶναι καί ὁ στόχος μας νά μείνει ὁ Θεός μέσα μας μόνιμα.

Πολλές φορές ἔρχεται ὁ Θεός καί φεύγει λόγω τῆς δικῆς μας ἀκαθαρσίας καί τῆς ἐμπάθειάς μας. Ἔτσι, ὁ προορισμός τῆς Ἐκκλησίας εἶναι νά μᾶς καταστήσει ἱκανούς, ὥστε νά κατοικήσει ὁ Θεός μέσα μας.

Ποια εἶναι ἡ βασική δυσλειτουργία, ἡ βασική κακία μας πού ἐμποδίζει τόν Θεό νά ἔρθει μέσα μας καί μᾶς κάνει ψυχοπαθεῖς;

Εἶναι ὁ ἐγωισμός μας, ἡ ὑπερηφάνειά μας. Εἶναι ὅτι ὁ νοῦς μας δέν βλέπει στόν Θεό, ἀλλά βλέπει πρός τόν ἑαυτό του καί πρός τά πράγματα, πρός τά κτίσματα. Ὁ ἄνθρωπος ἀντί νά προσεύχεται ἀδιάλειπτα καί νά ὁρᾶ τόν Θεό μέσα ἀπό τόν ὀφθαλμό τῆς ψυχῆς, πού εἶναι ὁ νοῦς, βλέπει πρός τόν ἑαυτό του, ὁπότε δέν παίρνει τό φῶς τοῦ Θεοῦ καί εἶναι σκοτισμένος. Εἶναι ὁ νοῦς του σκοτισμένος. Γιατί ὁ νοῦς εἶναι σάν ἔνας καθρέφτης καί πρέπει ὁ καθρέφτης νά βλέπει πρός τόν Ἥλιο τῆς δικαιοσύνης, πού εἶναι ὁ Χριστός. Τότε εἶναι λαμπερός. Τότε εἶναι φωτεινός καί τότε ὅλος ὁ ἄνθρωπος εἶναι φωτεινός. Ἐάν ὁ καθρέφτης ὅμως γυρίσει ἀνάποδα πρός τόν ἥλιο καί βλέπει πρός τά κάτω, πρός τό χῶμα, πρός τή γῆ, τότε σκοτεινιάζει ὁ καθρέφτης. Γι’ αὐτό εἶπε ὁ Χριστός μας «εἰ τό φῶς τό ἐν σοί σκότος ἐστί, τό σκότος πόσον»; (Ματθ. 6,23). Ἐάν τό φῶς, πού πρέπει νά ἔχεις μέσα σου, εἶναι σκοτάδι, πόσο σκοτάδι θά ἔχεις;

Τό φῶς εἶναι ὁ νοῦς μας, ὁ ὁποῖος ὅμως ἀπό μόνος του ἔχει ἐλάχιστο φῶς, τό κύριο φῶς τό παίρνει ἀπό τόν Θεό. Ἄν λοιπόν δέν τό δέχεσαι αὐτό τό φῶς γιατί δέν εἶσαι στραμμένος πρός τόν Θεό, τότε εἶσαι σκοτεινός καί τό σκοτάδι εἶναι πάρα πολύ μεγάλο. Αὐτός ὁ ἄνθρωπος εἶναι ὁ χαμένος ἄνθρωπος, θά λέγαμε, ὁ ψυχοπαθής ἄνθρωπος.

Ἡ Ἐκκλησία μᾶς θεραπεύει αὐτή τή σκότιση τοῦ νοῦ. Τή βασική μας ἀρρώστια, τό σκοτάδι τοῦ νοῦ μας. Ὅλος ὁ ἀγώνας, πού κάνουμε, ἡ κάθαρση, ὁ φωτισμός καί ἡ θέωση εἶναι γιά νά καθαριστεῖ ὁ νοῦς μας, γιά νά φύγει τό σκοτάδι. Αὐτό τό κάνουμε μ’ ἕνα πολύ συγκεκριμένο τρόπο, πού λέγεται μετάνοια. Μετά + νοῦς = μετανοῶ. Τί σημαίνει αὐτό;

Ἀλλάζω προσανατολισμό στόν νοῦ μου. Στρίβω τό κάτοπτρο, τόν καθρέφτη πρός τόν Θεό. Νά ἡ μετάνοια! Ἀντί νά σκέφτομαι καί νά διαλογίζομαι χίλια δυό πράγματα γιά τόν ἑαυτό μου, γιά τά παιδιά μου, γιά τά ὑλικά, δέν σκέφτομαι τίποτα, ἀδειάζω ἀπό ὅλα καί στρέφω τόν νοῦ μου στόν Χριστό. Προσεύχομαι καί ὁρῶ τόν Θεό. Αὐτό εἶναι ἡ θεραπεία τοῦ ἀνθρώπου. Αὐτό εἶναι ἡ θεραπεία τοῦ νοῦ τοῦ ἀνθρώπου καί αὐτό κάνει ἡ Ἐκκλησία.

Ὅλη αὐτή ἡ προσπάθεια, οἱ νηστεῖες, οἱ ἀγρυπνίες, οἱ προσευχές, οἱ ἀκολουθίες πού κάνουμε, εἶναι ὅ, τι καλύτερο γιά τή θεραπεία τοῦ νοῦ μας. Ἡ Ἐκκλησία ἔχει ἕνα πρόγραμμα καί τό τηρεῖ ἀπαρέγκλιτα. Ὄρθρος, Θεία Λειτουργία, Ὧρες, Ἑσπερινός, Ἀπόδειπνο, Μεσονυκτικό.

Γίνεται πόλεμος, ἔρχονται οἱ Τοῦρκοι, ὅ,τι καί νά γίνει ἡ Ἐκκλησία δέν σταματάει. Γιατί; Γιά νά μᾶς διδάξει αὐτό ἀκριβῶς, ὅτι θά πρέπει ὁ νοῦς μας νά εἶναι συνεχῶς στραμμένος πρός τό Φῶς, πρός τόν Χριστό. Ἐπειδή δέν μπορεῖ ὁ χριστιανός νά εἶναι 24 ὧρες στήν Ἐκκλησία –μακάρι νά μπορούσαμε καί νά προσευχόμαστε συνεχῶς- μᾶς βάζει αὐτά τά πολύ τακτά διαστήματα μέσα στό εἰκοστετράωρο γιά νά μᾶς θυμίσει αὐτό: ‘Γύρνα, στρίψε τόν καθρέφτη πρός τόν Χριστό’. Αὐτό εἶναι ἡ θεραπεία μας. Οἱ ὀκτώ αὐτές ἀκολουθίες, ἄν τίς βάλουμε στήν πληρότητά τους, εἶναι 4 – 6 ὧρες, ἄν ψάλλουνε καί ἀργά, τό κάνουμε καί 18 ὧρες, ὅπως τό κάνουνε στή Λαύρα, στίς ἀγρυπνίες. Αὐτός εἶναι ὁ στόχος τῆς Ἐκκλησίας, νά μᾶς δείξει ὅτι ὁ νοῦς μας πρέπει νά ἀσχολεῖται μέ τόν Θεό. Νά εἶναι στραμμένος καί νά ἀσχολεῖται μέ τόν Θεό. Ἔτσι ὁ ἄνθρωπος ἀποβάλλει τήν ψυχοπάθειά του.

Ἄν προσέξατε, εἶπαμε ὅτι θά πρέπει νά ἀδειάσουμε ἀπό ὅλους τούς λογισμούς. Θά ἔλεγε κανείς κι ἀπό τούς καλούς λογισμούς ν’ ἀδειάσουμε; Καί ἀπό τούς καλούς λογισμούς! Γιατί καί οἱ καλοί λογισμοί εἶναι ἐμπόδιο στό νά βλέπει ὁ νοῦς τόν Θεό. Οἱ καλοί λογισμοί εἶναι, θά λέγαμε, μιά παγίδα ἀπ’ τά δεξιά. Μᾶς κλέβει ὁ διάβολος ἀπό τό κυρίως ἔργο, πού εἶναι νά ἔχουμε στραμμένο τόν νοῦ μας στόν Χριστό μέ τήν ἀδιάλειπτη προσευχή.

Ὅλη ἡ ἐργασία τῆς κάθαρσης, σ’ αὐτό ἀποσκοπεῖ. Τό πρῶτο στάδιο τῆς πνευματικῆς ζωῆς αὐτό εἶναι: νά ἀδειάσει ἡ καρδιά μας ἀπό ὅλους τούς λογισμούς. Ἀρχίζει κανείς καί προσεύχεται. Λέει,γιά παράδειγμα, τήν καρδιακή προσευχή ‘Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησόν με’, ἀλλά φεύγει τό μυαλό πάρα πολύ. Εἶναι ἀναμενόμενο.

Ξεκινᾶς νά τό λές μέ τό στόμα. Μία - μία λέξη, Κύριε, Ἰησοῦ, Χριστέ, ἐλέησόν με, καί προσέχεις αὐτή καθεαυτή τή λέξη. Ὅταν αὐτό τό πεῖς πολλές φορές, ὄχι δεκάδες καί ἑκατοντάδες, χιλιάδες φορές, χρονίσει δηλαδή καί γεμίσει καί τό αὐτί καί ἡ σκέψη σου καί ἡ γλώσσα σου «μαλλιάσει», ὅπως λέμε, τότε σιγά - σιγά θά τό πάρει ἡ διάνοια, θά τό πάρει ἡ σκέψη, θά τό πάρει ὁ ἐγκέφαλος -ἄν θέλετε- καί θά θέλεις ἔπειτα νά τό λές μέ τόν νοῦ σου, μέ τή διάνοιά σου καί μέ τήν καρδιά σου. Ἀκόμα καί τότε δέν πρέπει νά σταματήσεις νά λές τήν εὐχή μέ τό στόμα, ἀλλά νά τή λές καί μέ τούς δύο τρόπους.

Σιγά - σιγά, ὅπως λένε οἱ Πατέρες ὁ νοῦς θά κατέβει καί θά βρεῖ τήν καρδιά, πού εἶναι τό κέντρο τῆς ψυχοσωματικῆς μας ὕπαρξης. Ἐκεῖ μέσα θά ἀρχίσει νά κάνει ἡ εὐχή τήν κάθαρση. Ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ δηλαδή, πού ὁ ἄνθρωπος ἐπικαλεῖται, ἔρχεται μέσα στήν καρδία καί διώχνει ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ τούς λογισμούς, πού ὑπάρχουν ἐκεῖ. Κύριος βασιλιᾶς γίνεται ὁ Θεός.

Γι’ ἀυτό εἶπε ὁ Χριστός μας νά ζητᾶμε τή Βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Νά ζητᾶμε νά βασιλέψει ὁ Χριστός μέσα στήν καρδιά μας. Νά γίνει Αὐτός ὁ κυρίαρχος καί νά μή βασιλεύουν ἄλλοι λογισμοί, ἄλλες ἐπιθυμίες, ἄλλα θελήματα, τά ὁποῖα μᾶς στεναχωροῦν καί μᾶς ἀγχώνουν καί τά ὁποῖα ἀπαιτοῦμε καί ἀπό τόν Θεό νά μᾶς τά ἱκανοποιήσει. Ἐνῶ βλέπετε ὁ ἅγιος δέν ἔχει κανένα θέλημα, κανένα λογισμό.

Θά πεῖτε πρέπει νά γίνουμε ἅγιοι; Βέβαια πρέπει νά γίνουμε ἅγιοι, γιατί οἱ ἅγιοι εἶναι αὐτοί πού θά σωθοῦνε καί θά πᾶνε στή Βασιλεία καί φυσικά δέν εἶναι μόνο οἱ γνωστοί Ἅγιοι, ἀλλά ὑπάρχουν καί πολλοί ἄγνωστοι.

Αὐτή λοιπόν εἶναι πρακτικά ἡ διαδικασία καί στή συνέχεια προχωράει κανείς μέ τή βοήθεια τοῦ πνευματικοῦ κι ὅπου φτάσει. Μπορεῖ νά τοῦ πάρει νά διώξει τούς λογισμούς μέρες, μῆνες, χρόνια, μια ζωή! Θά ἀγωνιστοῦμε κι ὅπου φτάσουμε. Ὁ Θεός βλέπει τόν ἀγώνα μας, τήν προσπάθειά μας κι αὐτό εἶναι πού μετράει. Ὅπως λένε στά μικρά παιδιά, πού δέν καταφέρνουν νά κάνουν κάτι, ‘ἀρκεῖ ἡ προσπάθεια’. Ἔτσι καί στά πνευματικά, ἀρκεῖ ἡ προσπάθεια. Ἐκεῖνο πού θέλει ὁ Θεός εἶναι νά μή σταματήσουμε τόν ἀγώνα.

Λέει ὁ Ἅγιος Νικόδημος στόν ‘Ἀόρατο Πόλεμο’, ἀκόμα κι ἄν βλέπεις ὅτι χειροτερεύεις, ὅσο περνᾶνε τά χρόνια, ὄχι ὅτι πᾶς καλύτερα, οὔτε ὅτι εἶσαι στά ἴδια, ἀλλά ὅτι πᾶς καί χειρότερα. Και πάλι, λέει, μήν ἀπελπίζεσαι, μή σταματᾶς τόν ἀγώνα κι ὁ Θεός πού θά σέ δεῖ σ’ αὐτόν τόν ἀγώνα, θά σέ σώσει. Γιατί τό ἀποτέλεσμα εἶναι τοῦ Θεοῦ, δικός μας εἶναι μόνο ὁ ἀγώνας. Αὐτό θέλει ἀπό μᾶς ὁ Θεός, νά μήν ἀπελπιστοῦμε, νά μήν ἀκούσουμε τόν διάβολο, πού μᾶς παροτρύνει νά τά παρατήσουμε, νά μή συνεχίσουμε τήν ἐξομολόγηση -ἀφοῦ λέμε πάντα τά ἴδια- νά χαροῦμε τή ζωή μας, γιατί μᾶλλον δέν ὑπάρχει Θεός κ.λ.π. 


Ἀρχ. Σάββας Ἁγιορείτης 


Γίνετε συμμέτοχοι στην προσπάθειά μας!

Αποστείλετε προτεινόμενο υλικό στο ptheoxaris@yahoo.gr προς ωφέλεια των ψυχών όλων μας!